Thijssen (2014)
A. Thijssen, A. Meier, K. Panis, W. Ombelet
‘Fertility Awareness-Based Methods’ and subfertility: a systematic review
Facts Views & Vision in ObGyn, 2014, 6 (3): 113-123
Methoden van vruchtbaarheidsbewustzijn (MVB) kunnen gebruikt worden om de kans op bevruchting te vergroten. Een literatuuroverzicht werd verricht om in geval van subfertiliteit het verband tussen cervicaal mucus monitoring (CMM) en de dagspecifieke zwangerschapsratio na te gaan. Met andere woorden, hoeveel kans heb je per specifieke dag om spontaan zwanger te worden? Via Medline werden in totaal 3331 artikels nagekeken, waarvan er uiteindelijk 10 werden geselecteerd op basis van hun relevantie. De nagekeken studies toonden aan dat CMM de dagen met de hoogste zwangerschapskans kan bepalen. Volgens de literatuur bestaat er een goede correlatie tussen de vaginale afscheiding en de cyclus-specifieke waarschijnlijkheid van zwangerschap bij normaal vruchtbare koppels, maar een minder goede correlatie bij subfertiele stellen. Hieruit kan men afleiden dat er een dringende nood bestaat aan meer prospectieve, gerandomiseerde studies en prospectieve cohortstudies omtrent CMM in een subfertiele populatie, om de doeltreffendheid van CMM te evalueren in het subfertiele koppel.
Nauwelijks 2% van de uiteindelijke vruchtbare koppels werden zwanger na 12 cycli met onbeschermde coïtus. Na 6 cycli zonder resultaat moet men daaruit subfertiliteit bij 50% van alle koppels aannemen. Voor deze koppels zijn medische en heelkundige behandelingen voorhanden, maar er is nu ook een ongehoord stijgende trend ontstaan om over te stappen naar in vitro fertilisatie (ivf) of artificiële reproductieve technologieën (ART). ART omvat alle behandelingen om een zwangerschap tot stand te brengen mits in vitro manipulatie van humane eicellen, sperma en/of embryo’s. De ontwikkeling van deze technieken heeft zonder de minste twijfel overbehandeling veroorzaakt in de vruchtbaarheidszorg. En nochtans bestaan andere, minder gekende methoden om zwangerschapskansen te verbeteren, namelijk de methoden van vruchtbaarheidsbewustzijn (MVB). Van deze methoden is Sensiplan de methode die het grondigst werd bestudeerd.
Er is een dwingende nood om aan vrouwen vruchtbaarheidsbewustzijn aan te leren. Eerstelijn(ver)zorgers moeten het analfabetisme qua vruchtbaarheid bij de vrouwen in de reproductieve leeftijd bestrijden door het aanleren van deze belangrijke kennis.
Het belangrijkste doel van deze studie was de doeltreffendheid na te gaan van cervicaal mucus als voorspeller van het fertiele venster. Daarenboven wordt specifiek voor het subfertiele koppel de probabiliteit onderzocht. Gaat CMM gepaard met verhoogde cyclus-specifieke zwangerschapsratio’s?
De Sensiplan-methode kan zowel prospectief als retrospectief worden gebruikt om de periovulatoire periode te bepalen Deze methode heeft haar grote doeltreffendheid bewezen in prospectieve studies, omdat zij steunt op een ‘double check’ -mechanisme: zij kan gebruikt worden door vrouwen met korte, lange of onregelmatige cycli.
Besluit
Er zijn aanwijzingen dat CMM een heel nuttige benadering kan worden voor vrouwen met subfertiliteit van onbekende oorsprong. Om de doeltreffendheid hiervan te bewijzen is nog verder onderzoek nodig.
Indien het bewijs hiervan door verder onderzoek wordt bewezen, zullen meer patiënten zwanger worden zonder ART. Wanneer wij cumulatieve zwangerschapsratio’s na ART vergelijken met cumulatieve zwangerschapsratio’s in natuurlijke cycli vinden wij gelijklopende curven wat perfect in lijn is met sommige simulatiemodellen. Dit laat vermoeden dat ART natuurlijke zwangerschapsratio’s kan bereiken, maar deze niet kan overtreffen, zodat patiënten geen voordeel zullen halen uit de stormloop naar ART. Mogen deze gegevens helpen om een meer patiëntvriendelijke benadering te bieden in de fertiliteitscentra en om de ART-kosten voor de subfertiele koppels en voor de sociale systemen in deze tijd van besparingen te reduceren.Commentaar
Wij zijn de auteurs van deze review ontzettend dankbaar voor deze moedige en objectieve bijdrage. Alvast een gelegenheid om te reflecteren over de vele aspecten die erdoor worden opgeroepen:
- de ingrijpende aanpak voor de vrouw en het mensonterend aspect van ivf-behandeling,
- de gevaren voor de vrouw, soms dodelijke, van eicelrecuperatie en hormonale behandeling,
- het lot van de miljoenen ingevroren en overtollige embryo’s en de kost ervan voor de gemeenschap,
- de talrijke teleurstellingen door onvervulde verwachtingen wegens lage efficiëntie van ART,
- meerlingen, zwangerschapsreductie, prematuriteit, misvormingen, kosten voor de gemeenschap,
- hoogoplopende kosten voor relatief geringe efficiëntie,
- de wildgroei van fertiliteitscentra.