Bouchard (2019)

Progesteron stijgt 24-36 uur na de ovulatie. Eerdere studies met door echografie bevestigde ovulatie hebben aangetoond dat drie opeenvolgende tests met een drempel van 5μg/ml urine progesteron (pregnandiol-3-glucuronide, PDG), genomen na de LH-piek (luteïniserend hormoon), met 100% specificiteit de ovulatie bevestigen.

Deze pilootstudie was opgezet om een ​​nieuwe urine-PDG-zelftest te evalueren, die de ovulatie achteraf bevestigt bij vrouwen die de ovulatie monitoren met behulp van een hormonale fertiliteitsmonitor (Clearblue). De monitor mat de oestrogeenstijging (estron-3-glucuronide, E3G) en de LH-stijging om de vruchtbare fase van de menstruatiecyclus in te schatten. De vrouwen gebruikten een online cycluskaart om gedurende vier menstruatiecycli E3G, LH en PDG-niveaus op te volgen.

De vrijwilligers werden gevraagd om het volgende protocol te volgen, dat werd goedgekeurd door de Institutional Review Board (IRB) van de Marquette University:

1. Gebruik de PDG-test op de tweede ochtend na de met de monitor vastgestelde LH-piek op de eerste ochtendurine.

2. De PDG-test op de eerste ochtendurine blijven gebruiken totdat er drie positieve tests op rij zijn vastgesteld (deze bevestigen de ovulatie).

3. Als de vrouw denkt dat ze een LH-piek met de monitor heeft gemist, gebruikt ze de PDG-test in die cyclus niet; wacht tot de volgende cyclus als ze een piek op de monitor heeft.

4. Noteer de resultaten op de cycluskaart: een positieve test als ‘P’ (piek) en een negatieve test als ‘L’ (low of laag).

De 13 deelnemende vrouwen leverden 34 menstruatiecycli (gemiddelde lengte 28,4 dagen), waarvan 17 een PDG-test gebruikten met een drempel van 7 μg/ml en 17 met een drempel van 5 μg/ml. In de cycli waarin de 7μg/ml-teststrips werden gebruikt, had 59% een positieve bevestiging van de ovulatie, en met de 5μg/ml-teststrips had 82% van hen een positieve bevestiging van de ovulatie.

De onderzoekers concludeerden dat de 5μg/ml PDG-test de ovulatie in 82% van de cycli bevestigt en vrouwen kan helpen bij de evaluatie van de luteale progesteronstijging in hun menstruatiecyclus.

De urine PDG-test is een andere manier voor vrouwen om hun hormonen thuis te testen om te bepalen of ze geovuleerd hebben. Momenteel zijn er PDG-teststrips in ontwikkeling, die geïnterpreteerd kunnen worden door smartphonecamera’s in plaats van de subjectiviteit van het blote oog. Kwantitatieve PDG-tests worden ook ontwikkeld en zouden in de nabije toekomst beschikbaar moeten zijn.

Deze tests worden gebruikt bij kinderwens om te zien of er een eisprong is geweest en of de luteale fase voldoende lang duurt om een innesteling mogelijk te maken. De test kan ook gebruikt worden om de dubbele controle cervixslijm en temperatuur te vergemakkelijken. De temperatuur zou dan namelijk kunnen vervangen worden door de test.

Een progesterontest i.p.v. de klassieke temperatuurverhoging kan zeker nuttig zijn voor vrouwen die moeilijkheden hebben om hun temperatuur goed te kunnen interpreteren. Zoals de auteurs ook zelf aangeven, geldt dit voor vrouwen in specifieke situaties, waarbij een ovulatie met de klassieke cycluskaart niet steeds duidelijk aangetoond kan worden. Hier denken de auteurs concreet aan vrouwen met PCO, vrouwen die geen duidelijke slijmpiekdag kunnen bepalen, vrouwen in de overgangsjaren, na een zwangerschap…

Het beperkt aantal deelnemers aan de studie biedt echter nog niet de zekerheid die gewenst is, al lijken de resultaten veelbelovend. Zelf wachten we nog steeds op een test die dit voldoende lang vóór de ovulatie kan aankondigen. Dit zou dan de ideale methode kunnen worden om een zwangerschap te vermijden. Waarschijnlijk nog een verre droom…